บทความ

เงามืดในสังเวียนแห่งศรัทธา: วันที่มวยไทยสมัครเล่นกำลังเสื่อมศรัทธา

รูปภาพ
มวยไทย ศิลปะการต่อสู้แปดทิศที่เคยเป็นความภาคภูมิใจของชาติ กำลังยืนอยู่บนทางแยกที่เจ็บปวดที่สุดในประวัติศาสตร์ ในขณะที่สายตาชาวโลกนับล้านจับจ้องไปที่สังเวียนอันวิจิตรตระการตาของ ONE Championship ที่มวยไทยถูกยกระดับเป็นศิลปะการแสดงระดับโอลิมปิก ที่นักสู้สามารถสร้างแฟนคลับ การยอมรับ จากหมัดเท้าของตน กลับกันในฟากฝั่งของมวยไทยสมัครเล่น โดยเฉพาะในเวทีระดับภูมิภาคอย่างซีเกมส์ กลับกลายเป็นสนามรบที่เต็มไปด้วยเงามืดของการเมือง ความไร้ซึ่งความยุติธรรม และความหวังที่ถูกทำลายซ้ำแล้วซ้ำเล่า หัวใจของปัญหาเริ่มต้นจากสหพันธ์กีฬามวยไทยนานาชาติ หรือ สหพันธ์มวยไทย องค์กรเพียงแห่งเดียวที่ได้รับการรับรองจากคณะกรรมการโอลิมปิกสากล แต่ภายใต้เกราะทองอันเปล่งประกายนั้น กลับซ่อนโครงสร้างอำนาจที่รวมศูนย์อย่างน่าวิตก ตลอดหลายทศวรรษที่ผ่านมา สหพันธ์มวยไทย ถูกขับเคลื่อนโดยกลุ่มบุคคลเพียงไม่กี่คน โดยมี ดร.ศ และ มิสเตอร์ ฟ. อดีตนักมวยชาวเยอรมันผู้สวมหมวกหลายใบในองค์กรกีฬาโลก เป็นแกนหลัก การที่บุคคลเดียวกันนั่งบนเก้าอี้หลายตัวพร้อมกัน ทั้งในสหพันธ์มวยไทย สภามวยโลก และองค์กรกีฬาระดับสากลอื่นๆ ได้ก่อให้เกิดคำถามอันหนักอึ้...

เมื่อความกดดันกลายเป็นแรงผลักดัน: เส้นทางสู่ 19 เหรียญทองของ "เงือกสาวและฉลามหนุ่ม" สิงคโปร์

รูปภาพ
เสียงเชียร์ดังก้องไปทั่วสระว่ายน้ำในการแข่งขันกีฬาซีเกมส์ ครั้งที่ 33 ที่ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพ แต่ไม่ใช่สำหรับพวกเขาGary Tan หัวหน้าผู้ฝึกสอนทีม ชาติสิงคโปร์ ยืนอยู่ริมสระ มือทั้งสองกำแน่น สายตาจับจ้องนักว่ายน้ำทีมชาติสิงคโปร์ ที่ผลงานกำลังตกลงไปอีกครั้ง วันที่สองของการแข่งขัน ซีเกมส์ ครั้งที่ 33 แล้ว และพวกเขายังคงอยู่ในโหมด "เป็นรอง" นี่ไม่ใช่สิงคโปร์ที่ทุกคนรู้จัก พวกเขาคือ "เจ้าสระ" ผู้ที่ควรจะกวาดเหรียญทองได้อย่างง่ายดาย แต่ในสองวันแรก เหรียญทองที่ได้กลับนับได้ด้วยนิ้วมือ เสียงกระซิบเริ่มดังขึ้น บางคนเริ่มตั้งคำถาม "เกิดอะไรขึ้นกับสิงคโปร์?" ค่ำคืนแห่งการเปิดใจ คืนนั้น Gary ไม่ได้นอน เขารวบรวมทีมโค้ชทั้งหมดเข้าห้องประชุม กระดานไวท์บอร์ดเต็มไปด้วยตัวเลข สถิติ วิเคราะห์ทุกอย่างที่ควรจะวิเคราะห์ แต่มันไม่ใช่ตัวเลขที่จะช่วยให้พวกเขาพลิกเกมได้ "เราต้องพูดคุยกับเด็กๆ" Gary พูด "จริงๆ ด้วยหัวใจ" เช้าวันถัดมา เขาไม่ได้เรียกประชุมทีมด้วยท่าทีของผู้ฝึกสอนที่จะต่อว่า แต่เป็นการนั่งคุยกันแบบเปิดใจ เขาฟังเสียงของลูกทีม ฟังความกลัว ความกังวล และค...

ซีเกมส์: เมื่อจ้าวเหรียญทองไม่ได้บอกเล่าทุกเรื่องราวของซีเกมส์

รูปภาพ
เสียงปรบมือดังสนั่นในสนามกีฬา ธงชาติปลิวไสวไปกับสายลมในยามบ่าย นักกีฬาสวมชุดวอร์มยืนบนแท่นรับเหรียญเพื่อรับเหรียญทอง มือทั้งสองประสานกันยกขึ้นเหนือศีรษะเหมือนกอดความภาคภูมิใจทั้งประเทศไว้ในอ้อมแขน ภาพนี้เป็นภาพที่เราคุ้นเคย—ภาพที่ทำให้หัวใจเต้นแรง—ภาพแห่งชัยชนะในมหกรรมกีฬาซีเกมส์ แต่ถ้าฉันบอกคุณว่า ความสำเร็จที่แท้จริงของการจัดงานกีฬานานาชาตินั้น ไม่ได้วัดกันด้วยจำนวนเหรียญทองที่เราเห็นบนตารางอันดับเสมอไป คุณจะเชื่อไหม? ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักอาเซียนกับบริบททางพหุวัฒนธรรมกันสักนิด เราสามารถจัดแบ่งประเทศในกลุ่มอาเซียนออกเป็นสามกลุ่มใหญ่ๆได้ดังนี้ ประเภทของ "ค่านิยมการกีฬา" ในอาเซียน กลุ่ม 1: "วัฒนธรรมแห่งเกียรติยศ" (ไทย, ลาว, กัมพูชา, เมียนมาร์) เน้นความภาคภูมิใจในชาติ น้ำใจนักกีฬาสำคัญมาก กระบวนการและความพยายามมีค่า การชนะด้วยวิธีที่ไม่สวยงามไม่น่าภาคภูมิใจ กลุ่ม 2: "วัฒนธรรมแห่งวินัย" (เวียดนาม, สิงคโปร์) เน้นระบบและการจัดการ วัดผลด้วยข้อมูล metrics ทุกคนต้องทำหน้าที่ ผลประโยชน์ ส่วนตัวรองจากส่วนรวม กลุ่ม 3: "วัฒนธรรมแห่งความหลงใหล...

เมื่อเกมส์กีฬากลายเป็นเกมส์การเมือง: วิกฤตซีเกมส์ 2025 และบทเรียนที่ควรจารึกไว้ในตำราบริหารรัฐกิจ

รูปภาพ
ถ้าจะให้ยกนิ้ว (ที่ไม่ใช่นิ้วกลาง) ชูให้กับความสำเร็จอันหนึ่งของซีเกมส์ 2025 นั่นคงเป็นความสามารถในการ "สร้างกระแส" ได้อย่างต่อเนื่องตั้งแต่ก่อนการแข่งขันจะเริ่ม ตั้งแต่โปสเตอร์ AI ที่มือหกนิ้วเท้าแปดข้าง ไปจนถึงเพลงชาติเวียดนาม-ลาวที่นักกีฬาต้องร้องอะคาเปลลาสดเพราะเจ้าหน้าที่เทคนิคหมดเวลาทำงานกลับบ้านไปแล้ว หากจะเทียบกับศิลปะการแสดงนี่คือ Stand-up Comedy ที่ไม่ต้องเขียนบท เพราะชีวิตจริงตลกกว่า แต่เบื้องหลังเสียงหัวเราะขื่นของประชาชนคือน้ำตาของนักกีฬาที่ไม่ได้รับเบี้ยเลี้ยง ความอับอายของเจ้าหน้าที่ที่ถูกตำหนิ และคำถามที่ว่า ทำไมประเทศที่เคยจัดเอเชี่ยนเกมส์ได้อย่างสง่างาม กลับจัดซีเกมส์ได้อย่างเละเทะขนาดนี้ รากเหง้าของปัญหาเริ่มต้นจากสิ่งที่นักวิชาการเรียกว่า "Path Dependency" หรือการพึ่งพิงเส้นทางในอดีต เปรียบเหมือนรถไฟที่วิ่งบนรางที่วางไว้แล้ว แม้รางนั้นจะผิดพลาดแต่ก็เปลี่ยนทิศไม่ได้ง่ายๆ การตัดสินใจรับเป็นเจ้าภาพในปี 2565 ภายใต้รัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ มาพร้อมกับกรอบความคิดแบบ "เราเคยจัดเอเชี่ยนเกมส์ได้ ซีเกมส์ง่ายกว่า" จึงประเมินงบไว้เพียง 2 พันล้านบาทโดยค...

การวิเคราะห์ความคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์ของการจัดการแข่งขัน MotoGP ในประเทศไทย

รูปภาพ
 การตัดสินใจลงทุนงบประมาณสาธารณะในการจัดการแข่งขันกีฬามอเตอร์สปอร์ตระดับโลกเป็นประเด็นที่ต้องการการพิจารณาอย่างรอบคอบภายใต้กรอบแนวคิดทางเศรษฐศาสตร์การกีฬาและทฤษฎีการจัดการอีเวนต์กีฬาระดับสูง การที่รัฐบาลไทยอนุมัติกรอบวงเงิน 3,997.86 ล้านบาทเพื่อต่ออายุสัญญาการจัด MotoGP อีก 5 ปี ตั้งแต่พ.ศ. 2570 ถึง 2574 จึงเป็นกรณีศึกษาที่น่าสนใจในการทดสอบความใช้ได้ของทฤษฎีต่างๆ ในบริบทของประเทศกำลังพัฒนาที่พยายามใช้กีฬาเป็นเครื่องมือขับเคลื่อนเศรษฐกิจและภาพลักษณ์ระดับชาติ บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ความคุ้มค่าของโครงการดังกล่าวผ่านเลนส์ทางทฤษฎี โดยเฉพาะแนวคิดเรื่องผลตอบแทนทวีคูณทางเศรษฐกิจ Economics Multiplier การวิเคราะห์ต้นทุนผลประโยชน์ในอีเวนต์กีฬา รูปแบบความร่วมมือภาครัฐและเอกชน และกลยุทธ์การใช้ประโยชน์จากการท่องเที่ยวเชิงกีฬา พร้อมทั้งชี้ให้เห็นถึงช่องว่างระหว่างทฤษฎีกับการปฏิบัติที่เกิดขึ้นจริง รวมถึงความเสี่ยงทางโครงสร้างที่มักถูกมองข้ามในการประเมินโครงการประเภทนี้ เมื่อพิจารณาจากทฤษฎีผลตอบแทนทวีคูณทางเศรษฐกิจซึ่งได้รับการประยุกต์ใช้ในบริบทการกีฬาโดย Crompton (1,2) ในบทควา...

ซีเกมส์ 2025: วิกฤตโครงสร้างและการค้นหาจุดยืนของกีฬาอาเซียน

รูปภาพ
บารอน ปิแอร์ เดอ กูแบร์แต็ง บิดาแห่งโอลิมปิกสมัยใหม่ กล่าวว่า "สิ่งสำคัญไม่ใช่การชนะ แต่คือการเข้าร่วม" เขาได้วางรากฐานของปรัชญาที่เชื่อว่ากีฬาคือเครื่องมือสร้างสันติภาพและความเข้าใจระหว่างมนุษย์ ไม่ใช่สนามรบของชาตินิยม การแข่งขันกีฬาเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือ Southeast Asian Games ที่ก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2502 ก็มีจุดมุ่งหมายคล้ายคลึงกัน คือการส่งเสริมมิตรภาพระหว่างชาติในภูมิภาคหลังยุคล่าอาณานิคม อย่างไรก็ตาม ในช่วงสองสามทศวรรษที่ผ่านมา ซีเกมส์ได้เบี่ยงเบนไปจากเจตนารมณ์เดิม กลายเป็นเวทีแสดงพลังแห่งชาตินิยมและการแข่งขันเพื่อสะสมเหรียญทองโดยปราศจากมาตรฐานสากล ครั้งล่าสุดที่เวียดนาม (2021) และกัมพูชา (2023) เป็นเจ้าภาพ ภาพจำที่ติดตาคือการบรรจุกีฬาพื้นบ้านจำนวนมากเพื่อให้เจ้าภาพกวาดเหรียญทอง และการตัดสินที่ค้านสายตาซึ่งทำลายความน่าเชื่อถือของการแข่งขัน ปี 2025 นี้ ประเทศไทยจะเป็นเจ้าภาพซีเกมส์ครั้งที่ 33 ท่ามกลางความคาดหวังสูงว่าจะ "ยกระดับมาตรฐาน" ด้วยการลดกีฬาพื้นบ้านและเน้นกีฬาโอลิมปิก การกีฬาแห่งประเทศไทย (กกท.) ประกาศจุดยืนที่ดูน่าชื่นชม แต่เบื้องหลังคำประกาศอันส...

จิตวิญญาณครูในฐานะกลไกสังคม: การถอดรหัสปรัชญาโอลิมปิกผ่าน อ.สกล เกลี้ยงประเสริฐ

รูปภาพ
เมื่อ "การกีฬา" กลายเป็น "พื้นที่แห่งการสร้างคน" ในแง่มุมของสังคมวิทยาการกีฬาร่วมสมัย ประเด็นที่ว่ากีฬาควรทำหน้าที่เป็นเพียง "กิจกรรมแข่งขัน" เพื่อการบันเทิงและความเป็นเลิศหรือควรเป็น "เครื่องมือทางสังคม" เพื่อการพัฒนามนุษย์อย่างองค์รวม ยังคงเป็นข้อถกเถียงที่ไม่มีวันจบสิ้น ในขณะที่งานวิจัยสาขา Youth Development ตั้งแต่ยุค Larson และ Walker (1,2) จนถึง Holt et al. (3) ได้พยายามสถาปนากีฬาในฐานะ "developmental context" หรือบริบทแห่งการพัฒนาเยาวชน แต่ช่องว่างระหว่าง "ทฤษฎี" กับ "ปฏิบัติการณ์จริง" ยังคงกว้างใหญ่และเต็มไปด้วยความคลุมเครือ บทความนี้จึงนำเสนอกรณีศึกษาของอาจารย์สกล เกลี้ยงประเสริฐ ครูพลศึกษาชาวไทย เพื่อแสดงให้เห็นว่า "จิตวิญญาณของครู" สามารถทำหน้าที่เป็น "กลไกสังคม" (social mechanism) ที่แปรเปลี่ยนกีฬาจาก "สถาบันแห่งการแข่งขัน" ไปสู่ "สถาบันแห่งการสร้างคน" ได้อย่างไร และสำคัญกว่านั้น คือการที่ปรัชญาการทำงานส่วนบุคคลของครูผู้หนึ่ง กลับสะท้อนและบูรณาการปรัชญาโอลิมปิกส...