Sirichet's Blog

บารอน ปิแอร์ เดอ กูแบร์แต็ง บิดาแห่งโอลิมปิกสมัยใหม่ กล่าวว่า "สิ่งสำคัญไม่ใช่การชนะ แต่คือการเข้าร่วม" เขาได้วางรากฐานของปรัชญาที่เชื่อว่ากีฬาคือเครื่องมือสร้างสันติภาพและความเข้าใจระหว่างมนุษย์ ไม่ใช่สนามรบของชาตินิยม การแข่งขันกีฬาเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือ Southeast Asian Games ที่ก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2502 ก็มีจุดมุ่งหมายคล้ายคลึงกัน คือการส่งเสริมมิตรภาพระหว่างชาติในภูมิภาคหลังยุคล่าอาณานิคม อย่างไรก็ตาม ในช่วงสองสามทศวรรษที่ผ่านมา ซีเกมส์ได้เบี่ยงเบนไปจากเจตนารมณ์เดิม กลายเป็นเวทีแสดงพลังแห่งชาตินิยมและการแข่งขันเพื่อสะสมเหรียญทองโดยปราศจากมาตรฐานสากล ครั้งล่าสุดที่เวียดนาม (2021) และกัมพูชา (2023) เป็นเจ้าภาพ ภาพจำที่ติดตาคือการบรรจุกีฬาพื้นบ้านจำนวนมากเพื่อให้เจ้าภาพกวาดเหรียญทอง และการตัดสินที่ค้านสายตาซึ่งทำลายความน่าเชื่อถือของการแข่งขัน ปี 2025 นี้ ประเทศไทยจะเป็นเจ้าภาพซีเกมส์ครั้งที่ 33 ท่ามกลางความคาดหวังสูงว่าจะ "ยกระดับมาตรฐาน" ด้วยการลดกีฬาพื้นบ้านและเน้นกีฬาโอลิมปิก การกีฬาแห่งประเทศไทย (กกท.) ประกาศจุดยืนที่ดูน่าชื่นชม แต่เบื้องหลังคำประกาศอันส...

เมื่อ "การกีฬา" กลายเป็น "พื้นที่แห่งการสร้างคน" ในแง่มุมของสังคมวิทยาการกีฬาร่วมสมัย ประเด็นที่ว่ากีฬาควรทำหน้าที่เป็นเพียง "กิจกรรมแข่งขัน" เพื่อการบันเทิงและความเป็นเลิศหรือควรเป็น "เครื่องมือทางสังคม" เพื่อการพัฒนามนุษย์อย่างองค์รวม ยังคงเป็นข้อถกเถียงที่ไม่มีวันจบสิ้น ในขณะที่งานวิจัยสาขา Youth Development ตั้งแต่ยุค Larson และ Walker (1,2) จนถึง Holt et al. (3) ได้พยายามสถาปนากีฬาในฐานะ "developmental context" หรือบริบทแห่งการพัฒนาเยาวชน แต่ช่องว่างระหว่าง "ทฤษฎี" กับ "ปฏิบัติการณ์จริง" ยังคงกว้างใหญ่และเต็มไปด้วยความคลุมเครือ บทความนี้จึงนำเสนอกรณีศึกษาของอาจารย์สกล เกลี้ยงประเสริฐ ครูพลศึกษาชาวไทย เพื่อแสดงให้เห็นว่า "จิตวิญญาณของครู" สามารถทำหน้าที่เป็น "กลไกสังคม" (social mechanism) ที่แปรเปลี่ยนกีฬาจาก "สถาบันแห่งการแข่งขัน" ไปสู่ "สถาบันแห่งการสร้างคน" ได้อย่างไร และสำคัญกว่านั้น คือการที่ปรัชญาการทำงานส่วนบุคคลของครูผู้หนึ่ง กลับสะท้อนและบูรณาการปรัชญาโอลิมปิกส...

ผมเคยบอกนิสิตเสมอว่า ตลาดแรงงานเปรียบเหมือนสิ่งมีชีวิต มันหายใจ มันเคลื่อนไหว และที่สำคัญมันไม่เคยรอใครเลย ในฐานะอาจารย์คนหนึ่งที่ติดตามการเปลี่ยนแปลงของตลาดแรงงานมาหลายทศวรรษ ผมไม่เคยเห็นวิชาชีพไหนที่กำลังเผชิญกับจุดเปลี่ยนที่รุนแรงเท่ากับสิ่งที่เกิดขึ้นกับวงการวิทยาศาสตร์การกีฬาในประเทศไทยตอนนี้ นี่ไม่ใช่แค่การเปลี่ยนแปลงนี่คือการปฏิวัติที่กำลังเกิดขึ้นอย่างเงียบๆ ลองนึกภาพดูสิครับ เมื่อตื่นนอนตอนหกโมงเช้า คุณสวมนาฬิกาสมาร์ทวอทช์ ที่บอกว่าคืนที่ผ่านมาคุณนอนหลับลึกเพียง 47 นาที และช่วง REM ของคุณถูกรบกวนถึงสามครั้ง มันแนะนำว่าวันนี้คุณไม่ควรออกกำลังกายหนัก แทนที่จะเป็นโยคะ ในขณะเดียวกัน คุณแม่วัย 68 ปีของคุณกำลังเข้าชั้นเรียนฟิตเนสออนไลน์ที่ปรับระดับความยากโดยอัตโนมัติตามความสามารถของเธอแบบเรียลไทม์ ส่วนลูกชายวัยรุ่นของคุณ เขาไม่ได้ฝึกซ้อมฟุตบอล แต่กำลังนั่งฝึกเพิ่มความเร็วในการคลิกเมาส์เพื่อเตรียมตัวแข่งขัน E-Sports ที่มีเงินรางวัลหลายล้านบาท นี่คือโลกปี 2578 ที่กำลังพุ่งเข้ามาหาเราอย่างรวดเร็ว และคำถามง่ายๆ ที่ผมอยากถามคือ บัณฑิตวิทยาศาสตร์การกีฬาที่จบออกมาวันนี้ พร้อมสำหรับโลกนั้นแ...

เมื่อครั้งยังเยาว์วัย เราเหมือนดอกไม้ที่เพิ่งบานสะพรั่ง อยากให้ผึ้งทุกตัวมาเกาะ อยากให้สายลมพัดกลิ่นหอมไปทั่วสวน จบการศึกษามาใหม่ๆ เราถือปริญญา ประกาศนียบัตรอราวกับถือดาบ พร้อมฟาดฟันโลกให้รู้ว่าเรามีอยู่ เราแชร์ทุกความสำเร็จบนโซเชียลมีเดีย เราเล่าทุกความภาคภูมิใจให้เพื่อนฟัง เราต้องการแสงสปอตไลต์ส่องมาที่ตัวเรา เหมือนนักแสดงบนเวทีที่กลัวจะถูกลืม แต่แล้ววันหนึ่ง เมื่อเวลาผ่านไป ความต้องการเหล่านั้นก็เริ่มจางหาย เราเริ่มชอบความเงียบ เริ่มหันมาดูคนรอบข้างมากกว่ามองตัวเอง เริ่มใช้ชีวิตแทนที่จะพิสูจน์ชีวิต นี่คือปรากฏการณ์ที่มานุษยวิทยาเรียกว่า "การเปลี่ยนผ่านของตัวตน" จากการเป็นศูนย์กลางของจักรวาล สู่การเป็นส่วนหนึ่งของจักรวาล Erikson นักจิตวิทยาพัฒนาการ อธิบายว่ามนุษย์เราผ่านระยะต่างๆ ของชีวิตเหมือนผีเสื้อผ่านวัฏจักรการเปลี่ยนแปลง ในวัยหนุ่มสาว เราอยู่ในระยะที่ต้องการสร้างความสัมพันธ์และยืนยันตัวตน ราวกับนกที่เพิ่งบินได้ต้องร้องเสียงดังๆ ให้ฝูงรู้ว่าเราอยู่ตรงไหน เราต้องการเป็นที่ยอมรับ เป็นที่จดจำ เป็นที่พูดถึง ความรู้สึก "อยากโชว์ออฟ" ไม่ใช่ความอวดดี แต่เป็นสัญชาตญาณ...

นานๆจะเขียนเรื่องราวควาประทับใจกันบ้าง วันนี้ขอไร้สาระกันบ้าง กับเรื่องราวที่ได้แรงบันดาลใจมาจากเอเชี่ยนยูธเกมส์ ที่ประเทศบาห์เรน ผมเชื่อว่าคนช่วงวัยอย่างเราคงเคยได้รับแรงบันดาลใจจากการ์ตูนญี่ปุ่น ซึบาสะ โรงแรมอวกาศ คิวทอง มาบ้าง เลยอยากจะแชร์เรื่องราวที่เป็นแรงบันดาลใจเกี่ยวกับกีฬา มิกซ์มาเชี่ยลอาร์ต บ้าง หากชื่อและตัวละครในเรื่องไปสอดคล้องกับใครเข้า ผู้เขียนไม่รับผิดชอบนะครับ เรื่องนี้เป็นเหตุการณ์สมมติ ขึ้นเท่านั้น  เมื่อเวทีการแข่งขันกลายเป็นห้องเรียนรู้ เสียงระฆังดังขึ้นในยามเช้าตรู่ที่ศูนย์ฝึก MMA แห่งหนึ่งในกรุงเทพมหานคร เหงื่อของนักกีฬารุ่นเยาว์เริ่มไหลริน พวกเขาไม่ได้มาที่นี่เพื่อเรียนรู้แค่การชก การถีบ หรือการล็อค แต่มาเพื่อค้นหาบางอย่างที่ลึกซึ้งกว่านั่นก็คือการค้นพบตัวเอง การเคารพผู้อื่น และความหมายของการเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ ในโลกที่มองว่า Mixed Martial Arts (MMA) เป็นเพียงกีฬาที่โหดร้าย รุนแร เต็มไปด้วยความรุนแรงในกรงเหล็กแปดเหลี่ยม Octagon หรือแม้กระทั่งเวที TATAMI แต่น้อยคนนักที่เข้าใจว่า ภายใต้อาวุธที่ออก ที่แท้จริงแล้วคือปรัชญาแห่งการพัฒนามนุษย์ที่สอดคล้องกับจิตวิญ...

  ผมตัดสินใจเขียนบาทความนี้ขึ้นเพราะผมเป็นห่วงนักมวยหลายๆคน ที่กลายเป็นคนที่สนองต่อการแสดงศักยภาพของผู้ฝึกสอนบางท่าน ที่ยังไม่เข้าใจวัตถุประสงค์และอันตรายของการลงนวม Sparring ในกีฬามวยสากลสมัครเล่น ผมก็ได้แต่หวังว่า วันหนึ่งวันที่พวกเขามาอ่านบทความที่ผมเขียนแล้วคิดตามไปเขาจะเข้าใจถึงวัตถุประสงค์ และสิ่งที่เรียกว่า Athletes Safeguards ในนักกีฬาทุกระดับ เพื่อที่จะทำให้เรารู้ว่า เราฝึกซ้อมกีฬาเพื่ออะไร กีฬามันฝึกซ้อมแล้วมันต้องดีต่อร่างกาย จิตใจ ซิ ถ้ายิ่งฝึกไปแล้วต้องแลกมาด้วยอาการบาดเจ็บ หรือเจ็บป่วย มันไม่ใช่กีฬา แต่มันคือการทำร้ายร่างกาย นะครับ โดยเฉพาะอวัยวะที่สำคัญที่สุดของร่างกายของเราคือ สมอง (Brain) นั่นเอง กีฬามวยเป็นศาสตร์ที่ผสมผสานระหว่างพละกำลัง, เทคนิค, และสติปัญญา การฝึกฝนเพื่อก้าวสู่ความเป็นเลิศนั้นต้องอาศัยองค์ประกอบหลายอย่าง แต่หนึ่งในกระบวนการที่สำคัญและเป็นที่ถกเถียงกันมากที่สุดคือ "การลงนวม" (sparring) การลงนวมเป็นมากกว่าแค่การซ้อมชก แต่เป็นกระบวนการเรียนรู้ที่ซับซ้อนซึ่งจำเป็นต่อการพัฒนานักมวยให้สมบูรณ์  Blog นี้จะเขียนถึงความสำคัญของการลงนวมในมิติของการพัฒ...