เมื่อวิศวกรรมย้อนรอย ถูกนำมาใช้กับกีฬา

เมื่อเช้านั่งเขียนงานวิจัยแล้วก็ไปสะดุดตากับเปเปอร์นึงที่เกี่ยวข้องกับกีฬาแบดมินตัน ที่ใช้การวิเคราะห์การเคลื่อนไวทางชีวกลศาสตร์ในการดูการทำงานของกล้ามเนื้อ ในขณะโดดตบ ของนักกีฬาแบดมินตัน เลยนั่งคิดเกี่ยวกับวิศวกรรมย้อนทาง ย้อนรอย ซึ่งผมคิดว่าน่าจะนำมาใช้ประโยชน์สำหรับการพัฒนานักกีฬาแบบทางลัด และ ก้าวกระโดดได้ สำหรับนักกีฬาไทย 

ในทางวิศวะ เรามีเทคนิคที่เรียกว่า วิศวกรรมย้อนรอย Reversed Engineer ซึ่งเมื่อไปค้นหาในวิกิพีเดีย ได้ให้ความหมายว่า วิศวกรรมย้อนกลับ (Reverse Engineering) คือ กระบวนการค้นหาโครงสร้าง ฟังก์ชันการทำงานของอุปกรณ์หรือระบบหนึ่ง ๆ มักเกี่ยวข้องกับการแยกชิ้นส่วนของอุปกรณ์ออกจากกัน (ได้แก่ เครื่องกล อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ซอฟต์แวร์) แล้ววิเคราะห์การทำงานในแต่ละส่วน จากนั้นจึงนำมาสร้างอุปกรณ์ใหม่หรือโปรแกรมใหม่ ที่ทำงานได้เหมือนเดิม โดยปราศจากการคัดลอกจากต้นแบบ

วิศวกรรมผันกลับ เป็นวิทยาศาสตร์โดยพื้นฐาน ที่ใช้ระเบียบวิธีทางวิทยาศาสตร์ (ในทางกลับกัน วิศวกรรม อาจถูกมองว่าเป็น 'วิทยาศาสตร์ย้อนกลับ' ก็ได้) วิชาชีววิทยาถือได้ว่าเป็น วิศวกรรมย้อนกลับของ'เครื่องจักรชีวะ' วิชาฟิสิกส์เป็นวิศวกรรมย้อนกลับของโลกทางกายภาพ

แล้วในกีฬาเราจะใช้วิธีการของวิศวกรรมผันกลับได้อย่างไร แนวคิดวิทยาศาสตร์การกีฬาย้อนทาง ถูกนำมาใช้เมื่อไม่นานมานี้ ในหลายชนิดกีฬา ด้วยสาเหตุทีว่า บางประเทศนั้นมีนักกีฬาที่มีศักยภาพสูง และยากที่จะหาทางที่จะฝึกนักกีฬาไปให้ถึงสมมรถนะที่ต้องการได้ และตอนสุดท้ายผมจะพูดถึงสิ่งที่จะเป็นผลต่อกีฬาในอนาคต หากเรายังไม่ปรับตัวนะครับ

ปกติแล้ว ในวิทยาศาสตร์การกีฬา เราจะเอานักกีฬาเป็นตัวตั้ง แล้วเป้าหมาย หรือผลลัพธ์ ความสำเร็จเป็นตัวแปรตาม ซึ่งระบบนี้จะให้ความสำคัญกับวิธีการ Process เป็นอย่างมาก เพื่อให้ไปสู่ความสำเร็จ และระบบวิธีแบบนี้คือ เราจะเริ่มต้นจากนักกีฬาคนนึง จากนั้น เราก็จะต้องทดสอบสมรรถภาพทางกายของนักกีฬาคนนั้น เมื่อได้ผลการทดสอบแล้วเราก็จะมากำหนดเป้าหมายสำหรับนักกีฬาคนนั้น วางแผนการฝึกซ้อม Periodization และฝึกตาม Periodization ที่วางไว้ จะวางแผนเป็น Traditional หรือจะใช้บล็อค Block Periodization ก็สุดแท้แต่ค่ายว่าสังกัดค่ายไหน จากนั้นก็ฝึกไป และมีการทดสอบสมรรถภาพ ไปเรื่อยๆ แล้วจึงไปวางแผนตอนช่วงการแข่งขันอีกครั้งนึง เพราะปัจจุบันมีการค้นพบว่าโหลดของนักกีฬานั้นมีผลมาจากโหลดภายในตัวของนักกีฬา เอง และโหลดภายนอกก็คือโปรแกรมการฝึกซ้อม ที่มีการออกแบบโปรแกรมเป็นเชิงคิด หรือคาดว่า ไม่ได้เป็นการออกแบบโปรแกรมบนพื้นฐานของความเหมาะสม Optimization และเราจะเน้นการฝึกแบบเชิงเดี่ยว หรือ เชิงซ้อน แล้วอะไรคือข้อมูลสำหรับการออกแบบโปรแกรมการฝึกซ้อมหละ ข้อมูลสมรรถภาพ ? ข้อมูลจากการทดสอบ ?---> วิธีการนี้เริ่มล้าสมัยแล้ว

แนวคิดของวิทยาศาสตร์การกีฬาย้อนรอย (ผันกลับ) เราจะเริ่มต้นที่ผลลัพธ์ หรือความสำเร็จของนักกีฬาในระดับโลก หรือเป้าหมายที่นักกีฬาของเราจะไปให้ถึงตรงนั้น แล้วย้อนกลับ มาแยกเป็น Performance Outcome ผลลัพธ์ของสมรรถนะของนักกีฬาคนนั้นในแต่ละด้านที่เราจะใช้ โดยการใช้ข้อมูลจากการทำการวิเคราะห์สมรรถนะทางการกีฬา Performance Analysis และชีวกลศาสตร์ จะช่วยให้เราทราบว่า เป้าหมายที่เราจะไปให้ถึงนั้น จะต้องมีองค์ประกอบอะไรบ้าง จากนั้น เราจะเริ่มต้นที่ การวิ่งเคราะห์ช่องว่าง ระหว่างนักกีฬาของเรา กับนักกีฬาที่เป็น Benchmark ของเราว่า สมรรถนะทางด้านต่างของเรายังห่างชั้น ในด้านใด และอะไร จะเป็นกุญแจสำคัญที่นักกีฬาของเราจะมีโอกาสประสบความสำเร็จเหนือคู่ต่อสู้ และยังรวมถึงการวิเคราะห์ความเสี่ยงต่างๆ ของนักกีฬาของเรา ที่จะส่งผลต่อความสำเร็จ เมื่อเรามีการทำการบ้านต่างๆเรียบร้อยแล้ว เราจะได้ โซลูชั่น และ แนวคิดที่เราจะเลือกใช้ ก่อนที่จะย้อนกลับไปสู่ โปรแกรมการฝึกซ้อมสำหรับนักกีฬาที่มีลักษณะเฉพาะบุคคล Tailor's made periodization นั่นเอง ดังนั้นแนวคิดของวิทยาศาสตร์การกีฬาย้อนกลับเราจะให้ความสำคัญกับ ผลลัพธ์เป็นหลัก นะครับ ถ้าเราสามารถต่อยอดไปถึงในระดับการคัดเลือกนักกีฬาที่มีพรสวรรค์เลยคงจะดีไม่น้อย

แล้วทำไมถึงน่ากลัวสำหรับกีฬาของบ้านเรา ผมจะยกตัวอย่างเช่นกีฬามวยไทย สมัยก่อนเรามีศิลปะการต่อสู้ มวยไทย มีแม่ไม้มวยไทย ที่ยากจะหาใครจับได้ มีการฝึกซ้อมมวยที่ไม่เป็นรองใครในโลก แต่ในปัจจุบัน แม่ไม้มวยไทยทั้งหลาย ถูกฝรั่งใช้เทคนิคของวิทยาศาสตร์การกีฬาย้อนรอย นี่แหละครับ พัฒนาแบบฝึกต่างๆ และรู้ว่ากล้าเนื้อมัดไหนมีการทำงานอย่างไร นำข้อมูลเหล่านี้ไปออกแบบโปรแกรมการฝึกซ้อม พัฒนากลายเป็น Ulitmate Fighter:UFC, Mixed Martial Art:MMA ที่มีคนติดตามมากมาย สร้างมูลค่าการตลาดอย่างมาก ในขณะที่คนจัดมวยไทย นั่งดูตาปริบๆ และภูมิใจอยู่กับศิลปะประจำชาติไปวันๆ ที่นับวันจะเลือนหายตายจากไปกับตัวบุคคล

สำหรับโค้ชคนใดหรือใครอยากจะเอาเทคนิคนี้ไปลองใช้ ก็เชิญตามสบายเลยนะครับ หากมีใครมีข้อเสนอแนะเขียนมาคุยกันได้นะครับ